Ahlen,22.03.2009

Beyaz kirazın anavatanın Kırım Yaramadası ilduğu söyleniyor,tesbit edilmiş.Bu konuda fazladan söylenebilecek başka bir şey yok.

 

Ne zamandan beri Ereğli’de beyaz kiraz üretetimi yoğun olarak yapılıyor,benim fazla bir bilgim yok,benim bildiğim,çocukluk yıllarımdan ,başta elma olmak üzere meyvelerin hemen hemen her çeşidinin üretiminin yapılmış olması idi.Elma çeşitleri olarak,amasya,daldabir,davşanbaşı,akşam elması,angara güzeli,arapkızı,yaz elması çeşitleri ve daha niceleri.

 

Meyve üretimine paralel olarak aşıcılık da oldukça gelişmiştir,aşı olarak çakma da çakılır.Özellikle aşıcılık bir sektör gibi aşı ustaları vardır,ustalığı da yüzde belli bir oranda yapmış olduğu aşıların tutması gerekir ki usta ünvanını yöre insanı teyit etsin.

 

(Tabiatı yaşayabilmek,anlayabilmek insanları anlamak,insani duygulara değer vererek katkıda bulunmakla eşdeğerdedir diye düşünüyorum.)

 

Bizim köyde de beyaz kiraza yönelme yetmişli yıllardan itibaren yoğun olarak başlamıştır.Öncesinde sultani dediğimiz kırmızı kiraz çoğunluktaydı.Bu kiraz,ucuza satıldığından öte,toplaması oldukça zor ve tehlikeli idi.

 

Bizim Gulamda yetmişli yılların başında altı tane beyaz kiraz ağacımız vardı,cinsi de oldukça kaliteliydi.O yıllarda köyümüzde beyaz kiraz ağacı az olması nedeniyle beyaz kirazı yemesinler diye beklerdik.Oysa bir insan yese yese ne kadar yiyebilirdi ki,herhalde yokluk-yoksulluk bunu gerektiriyordu.Sandık sandık beyaz kirazları toplardık,Gulam bağımız Durlaz yeni adıyla Yıldızlı Köyüne yakın olduğundan Ereğli’ye oradan dolmuşlarla götürürdüm.

 

Kiraz toplaması kolay bir iş değildir.İlk olarak,ağaca veya merdivene çıkarak kirazları zedelemeden ve filizlerini kırmadan toplamak gerekir,ikincisi,belli bir zaman süresi içinde toplayıp satmak gerekir ki aynı anda işçi bulmak sorun olur ve kiraz toplamak biraz zordur.Bizim köyde kiraz toplamanın zevkli yönü ise,toplama esnasınsa koyu sohbetler olur,şakalaşmalar ona keza ve kiraz toplayanlara iyi bakılır.

 

Beyaz kirazın nakliyesi biraz sorunludur,uzun yola fazla dayanmaz,çok hassas olması nedeniyle zedelenmesi kolay olur.Bu nedenledir ki alım-satım,fabrikasyon işlemleri Belceağaç (eski adıyla Çerkesköyünde) gerçekleştirilir.Duruma göre,üretici beyaz kirazını bahçesinde direk olarak tüccara satar.Bu satım işine „yüzünü sattım“ ifadesi kullanılır.Veya toplatıp kendisi satar.

 

Elmacılıktan üreticiler pek kar edemez hale geldi.Yetmişli yılların başından itibaren çiftçiler başta beyaz kiraz olmak üzere,sapı uzun vişneye ve napolyon kirazı üreticiğiline yöneldi.Kar etme durumu,kiraz piyasa politikasına bağımlı olarak değişkendir.Duyuşuma göre piyasa ile oynaynlar olabiliyormuş,ne derece doğru,benim bu konuda bir yargıya varmam sözkonusu olamaz.

 

Beyaz kiraz,benim kendi tesbitlerime göre,yer,toprak,havadarlık durumundan çok etkilenir.Aynı bögede kalite farkı olabilir,soğuk alma durumları farklılık gösterebilir.Yılda en az iki kez ilaçlanması gerekir.

 

Ereğli’ye yaz aylarında yolu düşenler, beyaz kiraz hakkında kesin bir bilgi sahibi olurlar.Dalından sabahın serinliğinde o beyaz kirazları kendi ellerinle nazik nazik,sakin sakin koparıp yemek,yerken hülyalara dalmak,hele de mahsulun iyiyse o kirazın tadını tarif edemem.Onu yaşamak gerekir.Aslında bütün meyveleri kendi ellerinle dalından koparıp yemek bir ayrıcalıktır.

 

Şu anda beyaz kiraz üretimi Ereğli ve çevresinde zirvededir.Ne yazıkki kiraz şenliklerine katılma fırsatım olmadı………………………………………………….