Ahlen,09-04.2009

En eski yemeklerimizden birisi de TARHANA ÇORBASl olmalı.

 

Anadoluda birkaç türlü tarhana çorbası ve tarhananın yapılışı vardır.Almanya’ya gelene kadar sadece bizim kendi yaptığımız tarhanayı biliyordum ,başka yörelerin tarhanasını bilmiyordum. Ama hepsinin tadı da güzel,sadece yapılışı farklı ve zahmetli.Ben kendi yaptığımız,bildiğim tarhanayı anlatmaya çalışacağım.

 

En iyi tarhana,bizim yörede kunduru diye adlandırdığımız sert bir buğday türünden yapılır.

Tahıl tertemiz yıkandıktan sonra köy meydanlığında bulunan sokuda tokmaklarla dövülür.(Soku,ne zamandan beri var,bilen yok,herhalde köy ,köy olalı o yerinde olsa gerek,büyük ve bütün bir taşın içi koni şeklinde oyulmuş ,o taşın oyuk halini biz soku olarak adlandırmışız.)

 

Sokunun iki tane büyük tokmağı vardır ve her daim sokunun üzerinde evin duvarında asılıdır.

Tahıl dövülürken meydanlık olduğu için gelen geçen eksik olmaz,ayrı bir şakalaşması vardır.

 

Tahıl dövülürken kuşlar da sevinerek nasiplerini alırlar,tahıl dövenler de.Hatta genç erkekler bir bakıma güç ve kuvvetlerini gösterirler,tokmağı kuvvetli vuramayanlara,çabuk yorulanlara:

„Ülen,bunun hayrı kalmamış,evlenemez de veya bu kışı zor çıkarır“ gibicesine takılmalar da eksik olmaz.

 

Tahıl dövüle dövüle kabuğu kabarır ve uçuşmaya başlar,iyi bilenler kararı verir.“Tamam yeteri kadar dövüldü“ diye.Kadınlar evde tekrar tekrar savurarak zar gibi olan kabukçuklar tamamen tanelerden ayrılır ve sıra yoğurt ile kaynatmaya gelir.

 

Bir gün önceden kocaman şıra kazanında yoğurt çalınmıştır ve tahıl ile karıştırılarak tuz da ilave edilir,saatlerce kaynatılır,koca kazan küreği ile karıştırılır,taa ki tam pişinceye kadar.

Piştikten sonra konu komşuya tabaklarla gönderilir,üzerine biraz da tereyağı kondu mu,tadından yenmez,değme gitsin.O sıcak tarhanayı kazanın başında tabağa koyacaksın,üzerine yağını da,ye yiyebildiğin kadar,bereketi içindedir derler.

 

Kazan bir gün soğumaya bırakılır,ertesi günü sabah erkenden tarhana cingillerle dama çıkarılır,hafif ılıktır daha.Çığ serilmiştir.Çığ bizim yörede kalın kamışlarla birbirine sıkıca ince iplerle bağlanarak yapılan,üzerinde tarhana kurutmak için yapılmış bir yorgan gibi bir şey.Bir kaç kadın yumuşak halde olan tarhanayı elleri ile şekil vererek büyük köfteler halinde çığın üzerine sıra ile döşenir ve kurumaya bırakılır.Tarhanalar öyle kurur ki bir taş sertliğindedir.Bundan dolayıdır ki çok uzun bir süre saklamak mümkündür.

 

Çorbasına gelince hazır çorba gibi kısa bir sürede pişirilemez.Akşamdan suya ıslatılır,ertesi günü yumuşamış tarhanalar elle ezilerek ufalanır,içine nohut da katılarak gayet sağlıklı,tabii bir yemek yapılmış olur.Tam olarak pişirilmesini bilmediğim için onu yazmıyorum.

 

Afiyetler olsun.

Mustafa Dumlu